Z pojęciem autyzm spotkali się praktycznie wszyscy, nie każdy rodzic jednak dokładnie wie, jakie są objawy autyzmu u niemowlaka. Czy autyzm to choroba? Jak można rozpoznać autyzm u małego dziecka?
Czym jest autyzm?
Po pierwsze, warto zapamiętać, że autyzm to nie choroba. Tym mianem określa się zaburzenia rozwoju mózgu, wpływające na relacje społeczne i umiejętność komunikowania się z otoczeniem. W przypadku tych zaburzeń mówimy o spektrum autyzmu, ponieważ przebieg i objawy tych zaburzeń są trochę inne u każdej osoby. Jeśli autyzm nie jest chorobą, to czy można się z niego wyleczyć? Niestety, autyzmu nie można wyleczyć. Bardzo istotne jest natomiast rozpoznanie oraz jak najszybsze wdrożenie działań terapeutycznych. Mogą one znacznie pomóc w normalnym funkcjonowaniu. Konieczna jest współpraca psychologiczna, logopedyczna oraz wielu innych specjalistów. Bardzo ważne jest wczesne rozpoznanie autyzmu. Jak rozpoznać autyzm u niemowlaka, czy jest to możliwe?
Pierwsze objawy autyzmu
Do tej pory uważano, że pierwsze objawy autyzmu można zaobserwować u dziecka w wieku od 1,5 roku do ukończenia 3. roku życia. W ostatnich latach naukowcy są zdania, że objawy autyzmu można zaobserwować już u niemowląt. Czy można zauważyć objawy autyzmu u 2-miesięcznego dziecka? Okazuje się, że już w tym wieku ujawniają się pewne nieprawidłowości w rozwoju, które mogą zwiastować autyzm. Zwykle kilkumiesięczne dziecko potrafi chociaż na kilka sekund skupić wzrok na osobie, która jej się przygląda, czasem uśmiecha się lub zaczyna płakać na widok nieznanej twarzy. Dziecko ze spektrum autyzmu ma słaby kontakt wzrokowy z otoczeniem i nie reaguje na inne osoby. Naukowcy niedawno odkryli, że autyzm można wykryć już u 2-miesięcznego niemowlaka, poprzez komputerowe śledzeniu ruchów gałek ocznych.
Jak rozpoznać autyzm u niemowlaka?
Jak już wcześniej wspomniano, wczesne rozpoznanie autyzmu pozwala na jak najszybsze podjęcie działań terapeutycznych. Objawy autyzmu u niemowlaka dostrzec można już w pierwszych miesiącach życia. Jakie są zatem pierwsze objawy autyzmu? Zaniepokojenie może wywołać sytuacja, gdy półroczne i starsze niemowlę nie lubi być przytulane, lulane do snu i nie potrzebuje czułości. Niemowlę nie gaworzy i nie nawiązuje kontaktu wzrokowego. Co więcej, nie reaguje na swoje imię, nie uśmiecha się do siebie, nie reaguje, gdy ktoś do niego mówi. Często ma problem z apetytem, występują kolki, zaparcia lub biegunki. Dziecko z autyzmem może mieć także problemy ze snem, często się budzić, mieć niespokojny sen. Niemowlę nie zwraca uwagi na to, co dzieje się wokół niego. Takie objawy są bardzo trudne do zaobserwowania. Rodzice zwykle nie potrafią rozróżnić, czy mają do czynienia z niemowlęciem autystycznym, czy zdrowym dzieckiem.
Objawy autyzmu u rocznego dziecka
Objawy autyzmu, które można zauważyć, gdy dziecko skończy rok, są już trudniejsze do przeoczenia. Przede wszystkim zaniepokojenie powinno wywołać, jeśli zauważymy, że dziecko cofa się w rozwoju, traci umiejętności, które już zdobyło, takie jak np. gaworzenie, początki mowy, reagowanie na widok rodziców i bliskich. W takim przypadku konieczny jest szybki kontakt ze specjalistą. Dziecko autystyczne, pomimo ukończenia 1. roku życia może wykazywać brak reakcji na swoje imię, nie gaworzyć, nie patrzeć na przedmioty wskazywane przez rodziców. Jak jeszcze poznać objawy autyzmu u małego dziecka? Maluch najczęściej nie potrafi wykonać takich gestów jak „pa pa”, „kosi-kosi” itp.. U niektórych dzieci można zaobserwować charakterystyczne machanie rączkami, obracanie się ciągle w kółko, lub kołysanie się na boki. Objawów autyzmu może być bardzo wiele, a wszelkie niepokojące rodziców zachowania powinny być zgłoszone lekarzowi pediatrze. Terapia autyzmu polega na nauczeniu dziecka, jak prawidłowo funkcjonować w społeczeństwie. Aby była skuteczna, musi obejmować nie tylko dziecko, ale także jego rodziców i rodzeństwo. Najbliższa rodzina powinna nauczyć się, jak zrozumieć sposób funkcjonowania dziecka i jego komunikowania się z otoczeniem.