Co może powodować bezdech u noworodka lub niemowlaka? Jak często zdarza się taka sytuacja? Czy w przypadku bezdechu dochodzi także do spadku saturacji? Jak pomóc dziecku i udzielić pierwszej pomocy? Odpowiedź na te i inne pytania znajdziemy w poniższym artykule.
Czym jest bezdech u noworodka i niemowlaka?
Bezdech to przerwa w oddychaniu, trwająca 20 sekund lub dłużej. Jeśli przerwa w oddychaniu trwa krócej, lecz pojawiają się inne objawy, takie jak wolniejsze bicie serca, sinica i bladość, spadek saturacji, taką sytuację także można nazwać bezdechem. Bezdech pojawia się u ok. 1% noworodków, wkrótce po urodzeniu, najczęściej w 2. lub 3. dobie życia. Bezdech u noworodka może być spowodowany niedotlenieniem okołoporodowym, wrodzonymi chorobami, zakażeniami okołoporodowymi, podaniem noworodkowi leków i wieloma innymi przyczynami. Bezdech trwający kilka sekund nie jest zjawiskiem nietypowym. Dotyczy on bardzo wielu niemowląt. Pojawić się może w trakcie gwałtownego płaczu, podczas snu, u lekarza i po szczepieniu, w sytuacji, gdy dziecko się czegoś mocno przestraszy. Większość niemowląt wyrasta z tego problemu przed ukończeniem 1. roku życia. Warto zwrócić uwagę, że bezdech to nie to samo, co zespół nagłej śmierci łóżeczkowej.
Jakie są przyczyny bezdechu u niemowlaka?
Przyczyn innych niż medyczne może być wiele. Wymienić tu można spanie niemowlaka na brzuchu, zbyt miękki materac do spania lub za dużo poduszek i kocyków w łóżeczku, przegrzanie lub wyziębienie. Bezdech może być także spowodowany infekcją układu oddechowego. Do sprzyjających sytuacji należy wymienić palenie tytoniu w obecności dziecka i zbyt rzadkie wietrzenie jego pokoju. Bezdech występuje także często u wcześniaków, u których mózg i układ oddechowy mogą nie być do końca wykształcone. Bezdech najczęściej związany jest u wcześniaka z przystosowywaniem się do oddychania i nie ma charakteru patologicznego. Dziecko może mieć okresy bezdechu spowodowane problemami natury medycznej. W tym przypadku możemy mówić o problemach neurologicznych, chorobach serca, problemach żołądkowo-jelitowych i powodach genetycznych. W niektórych sytuacjach nie można znaleźć bezpośredniej przyczyny bezdechu. Do jakiego wieku może występować bezdech? Zdarza się, że bezdech pojawi się nawet u kilkulatków, w momentach silnego zdenerwowania. Jeżeli bezdech zdarza się sporadycznie, to nie ma konieczności wizyty u lekarza, warto jednak powiedzieć o takich sytuacjach podczas wizyt kontrolnych.
Bezdech a spadek saturacji u noworodka
Czym jest saturacja? Saturacja jest to poziom nasycenia krwi tętniczej tlenem. Saturację mierzymy przy pomocy urządzenia o nazwie pulsoksymetr. Spadek saturacji informuje o niedotlenieniu. Przy bezdechu dochodzi do spadku saturacji u niemowlęcia. Warto dodać, że nie ma zaleceń medycznych, mówiących o konieczności monitorowania saturacji u zdrowych niemowląt znajdujących się w domu. Zaleca się natomiast monitorowanie w kierunku bezdechów oraz spadku saturacji noworodki znajdujące się na oddziale noworodkowym, urodzone przed ukończeniem 35. tygodnia ciąży.
Pierwsza pomoc w sytuacji bezdechu u noworodka
Jak udzielić pierwszej pomocy w sytuacji, gdy wystąpił bezdech u noworodka? Bezdech, który trwa powyżej 21 sekund, jest zagrożeniem dla życia dziecka. Powyżej tego czasu może dojść do utraty przytomności i zatrzymania akcji serca. Dlatego konieczne jest natychmiastowe rozpoczęcie pierwszej pomocy, aby nie doszło do 21 sekund bezdechu. Jakie są sposoby pomocy? Wymienianych jest kilka sposobów pomocy. Przede wszystkim należy sprawdzić, czy drogi oddechowe niemowlaka są drożne. Następnie poleca się wykonanie dmuchnięcia w okolice nosa i górnej wargi dziecka. Jest to podstawowy i najszybszy sposób, który pomaga powietrzu dotrzeć do układu oddechowego dziecka i wywołać normalne oddychanie. Inna metoda to gilgotanie dziecka po stopie lub delikatne podszczypywanie. Czynności te działają stymulująco na dziecko i mogą przywrócić oddychanie. Można także podnieść niemowlę, pochylić do przodu i delikatnie oklepywać po pleckach lub przytulić do siebie. Zmiany pozycji ułożenia mogą pomóc w przywróceniu oddychania. Jeśli te czynności nie są pomocne, należy rozpocząć sztuczne oddychanie. Konieczne jest także wezwanie pogotowia ratunkowego.
